Dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng (thuộc Công ty CP Gang thép Cao Bằng – công ty con của Tổng công ty Khoáng sản – TKV) được khánh thành đúng vào ngày sinh nhật Bác (19/5) đầy ý nghĩa trong niềm vui vỡ oà của CBCNV – LĐ Tổng công ty Khoáng sản (VIMICO) nói riêng và Tập đoàn TKV nói chung. Sau rất nhiều khó khăn và biết bao mong đợi, nhất là trong điều kiện ngành Thép đang phải đối mặt với không ít thách thức, việc hoàn thành đầu tư và đưa dự án vào hoạt động có ý nghĩa to lớn, đánh dấu bước phát triển mới của ngành công nghiệp Gang thép ở Cao Bằng, góp phần phát triển KT – XH địa phương, đồng thời hiệu quả bước đầu của dự án là minh chứng sinh động, khẳng định chiến lược đúng đắn của TKV “Từ tài nguyên khoáng sản và nguồn nhân lực đi lên giàu mạnh”. Không chỉ vậy, dự án còn ghi dấu những nỗ lực không ngừng nghỉ, sự quyết liệt, kiên trì và linh hoạt của công nhân ngành Khoáng sản…

Tổng công suất 220.000 tấn phôi thép/năm

Nhằm khai thác tiềm năng thế mạnh tài nguyên khoáng sản của Cao Bằng – một tỉnh biên giới miền núi phía Bắc nước ta, vốn từ lâu chỉ chủ yếu khai thác và xuất khẩu quặng thô, ngày 30/5/2006, Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng quặng sắt đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 tại Quyết định số 124/2006/QĐ-TTg.

Triển khai thực hiện Quyết định trên, ngày 5/10/2006, HĐQT Tập đoàn TKV đã ra Quyết định số 2155/QĐ-HĐQT về việc phê duyệt Đề án thành lập Công ty CP Gang thép Cao Bằng trực thuộc Tổng công ty Khoáng sản Việt Nam (nay là Tổng công ty Khoáng sản – TKV) với mục tiêu chủ yếu là đầu tư khai thác, chế biến quặng sắt thành sản phẩm phôi thép. Ngày 31/10/2006, Tổng công ty Khoáng sản Việt Nam đã tổ chức thành lập Công ty CP Gang thép Cao Bằng. Công ty thực hiện 2 dự án đầu tư quan trọng: Dự án đầu tư khai thác lộ thiên mỏ sắt Nà Rụa và Dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng.

Dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng có tổng mức đầu tư trên 1.900 tỷ đồng, có tổng công suất thiết kế danh định 220.000 tấn phôi thép/năm, được xây dựng trên diện tích 79,54 ha tại xã Chu Trinh, huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng. Điểm nổi bật của Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng là sản xuất phôi thép từ quặng sắt bằng công nghệ sản xuất tiên tiến, trong đó gói thầu quan trọng số 01-EPC do nhà thầu Trung Quốc thực hiện. Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng bao gồm 4 nhà máy chính: Nhà máy thiêu kết với sản lượng 399.200 tấn quặng thiêu kết/năm; Nhà máy luyện gang với sản lượng 219.300 tấn nước gang/năm; Nhà máy luyện thép – Đúc liên tục gồm 1 lò chuyển thổi đỉnh (20 tấn/mẻ) và 1 máy đúc liên tục 2 dòng công suất 221.600 tấn phôi thép/năm; Nhà máy sản xuất Ôxy có công suất 3.800m3/h và các hạng mục phụ trợ. Tính chất kỹ thuật của Dự án là sản xuất lớn hàng loạt với trình độ tự động hóa ở hầu hết các khâu và các dây chuyền sản xuất.

Những dòng sản phẩm đầu tiên ra lò

Chính thức được khởi công xây dựng từ tháng 10/2012, vượt qua nhiều khó khăn, ngày 13/10/2015, Dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng đã đón nhận dòng gang đầu tiên ra lò, qua dây chuyền đúc gang đã trở thành sản phẩm đầu tiên của Dự án. Đến cuối năm 2015, Dự án đã qua các bước kiểm tra, sát hạch, chạy thử và cho ra sản phẩm phôi thép đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo các chỉ tiêu về môi trường. Sản phẩm chính của Dự án là phôi thép với các mác thép theo TCVN (gồm 3 loại chính: thép kết cấu các bon thông thường, thép kết cấu các bon chất lượng và thép kết cấu hợp kim thấp), phù hợp với các mác thép tương đương theo tiêu chuẩn các nước trên thế giới, trong đó có mác thép ST5ps theo tiêu chuẩn Nga GOST380-2005 được TKV lựa chọn sử dụng chuyên dùng làm vì chống lò. Dù là giai đoạn đầu bước vào sản xuất, phải đối mặt với muôn vàn thách thức nhưng đến hết tháng 4/2016, Công ty đã sản xuất được trên 20.000 tấn phôi thép và trên 20.000 tấn gang. Dự kiến năm 2016 sẽ sản xuất 150.000 tấn phôi thép và gang đúc.

Tuy nhiên, để có được những kết quả như vậy không hề đơn giản. Thực tế quá trình triển khai dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng gặp rất nhiều gian nan, có những lúc tưởng chừng như bế tắc, nhất là giai đoạn từ tháng 5/2014 đến tháng 12/2014 do ảnh hưởng của sự kiện biển Đông, nhà thầu đã rút toàn bộ đội ngũ thi công về nước, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ Dự án. Cùng với đó, đây là dự án có tính chất và quy mô công nghiệp tương đối lớn, hiện đại và phức tạp nhưng lại được triển khai ở một tỉnh miền núi phía Bắc mà các điều kiện về KT-XH, cơ sở vật chất, dân cư… có những hạn chế nhất định…

Có thể nói, những “bài toán khó” đó đã tìm được lời giải cốt lõi nhờ sự chỉ đạo và phối hợp nhất quán, xuyên suốt trong cả hệ thống, từ các đồng chí lãnh đạo cao nhất TKV đến các ban của Tập đoàn, của Tổng công ty, của HĐQT Công ty trong tất cả các khâu: từ lựa chọn đầu tư Dự án, trong quá trình thực hiện Dự án đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Và không thể thiếu là sự hỗ trợ, tạo điều kiện kịp thời của các cấp uỷ Đảng và chính quyền tỉnh Cao Bằng từ việc cam kết, tạo các điều kiện về an ninh, an toàn cho Nhà thầu đến việc bố trí lực lượng công an bảo vệ hiện trường, từ việc tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xuất nhập cảnh cho đội ngũ cán bộ, công nhân của nhà thầu, nhập khẩu thiết bị máy móc đến các cơ chế ưu đãi khác…

Định hướng trọng tâm – Chiến lược tầm xa

Từ những kết quả bước đầu rất đáng ghi nhận đó, VIMICO đã xây dựng những định hướng trọng tâm cũng như chiến lược phát triển tầm xa của dự án trong thời gian tới. Trao đổi cụ thể về vấn đề này, đồng chí Phạm Minh Tuấn – Phó TGĐ VIMICO, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Gang thép Cao Bằng cho biết, đầu tiên là phải đảm bảo và nâng cao hiệu quả của Dự án khi đi vào sản xuất với hàng loạt các nhiệm vụ cần triển khai như từng bước hoàn thiện, nâng cao trình độ, năng lực vận hành thiết bị, làm chủ công nghệ, giảm các định mức tiêu hao nhằm đạt hiệu quả cao trong sản xuất; xây dựng hệ thống định mức tiên tiến phù hợp với quy mô và loại hình sản xuất, đồng thời áp dụng các mô hình quản lý tiên tiến ở các doanh nghiệp trong nước và thế giới; thực hiện chỉ đạo của Tập đoàn, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của TKV trong việc cung cấp phôi thép để uốn vì lò…

Cùng với đó, đẩy mạnh đáp ứng các điều kiện cho Dự án hoạt động lâu dài và hiệu quả, trong đó việc thực hiện Dự án mỏ sắt Nà Rụa đáp ứng tiến độ nhằm đảm bảo cung cấp đủ quặng có chất lượng cho Khu liên hợp gang thép là một yêu cầu quan trọng. Mặt khác, trên cơ sở thành công trong việc sản xuất các sản phẩm ban đầu, cần đầu tư nghiên cứu sâu hơn để sản xuất các sản phẩm khác đem lại hiệu quả cao hơn như đúc các chi tiết và mác thép chất lượng cao để sử dụng trong thiết bị khai thác, tuyển khoáng; sản xuất gang chất lượng cao để xuất khẩu… Đồng thời, rất quan trọng là phải tập trung xây dựng được nề nếp, kỷ cương, văn hóa doanh nghiệp trên cơ sở kế thừa, phát huy bản sắc, truyền thống tốt đẹp của TKV, của Tổng công ty, nỗ lực đảm bảo môi trường, hài hòa lợi ích doanh nghiệp với cộng đồng, dân cư trên địa bàn…

Xin được tạm kết bài viết này bằng những câu thơ của một nhà báo đang công tác ở Tạp chí TKV khi lên tác nghiệp tại dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng:

Cháy lên lửa thép lửa gang

Sáng bừng biên giới mênh mang núi rừng

Ai lên đất mỏ Cao Bằng

Có gang, có thép vững vàng niềm tin!

Nguồn : Tạp chí than